Index spelbeschrijvingen

Samenvattend
Positief: uitdagend, goeie mix van tactiek en strategie, met een toefje geluk en mogelijkheden om je tegenstanders dwars te zitten
Negatief: wat ongebalanceerd met 2 spelers, speeltijd met 5 spelers aan de flinke kant (avondvullend)

Beoordeling

La Cittá

Italiaanse vorsten in de Renaissance die hun grondgebied proberen uit te breiden met behulp van het uitbouwen van hun steden en het vergaren van een zo groot mogelijke politieke macht. Het doel is om een zo groot mogelijke bevolking te besturen. Daar draait het, heel kort samengevat, in La Cittá om.

Startopstelling
Het spelbord toont een lege kaart die in te vullen is met gebiedstegels, die elk zo hun eigen grondstoffen kunnen. Wat dat betreft lijkt het een beetje op Kolonisten van Catan. Er zijn landbouwtegels (die 1, 2 of 3 graan per jaar jaar opleveren) en er zijn ertstegels (die 1 goudstuk per gebergte per jaar opleveren). Graan kan alleen geoogst worden indien er een boerderij wordt gebouwd, en goud kan alleen worden verkregen als er een steengroeve naast een ertsberg ligt. Met het graan moeten de vorsten hun onderdanen voeden, en geld is nodig om de steden uit te breiden. Elke speler start aan het begin van het spel met 2 steden. In de loop van het spel kunnen dit er meer worden. Verder kiest elke speler aan het begin een kleur en krijgt: 4 fiches met castellos (steden) in zijn kleur, 4 burgers van eigen kleur, 3 actiekaarten van eigen kleur en 1 goudstuk.
Alle fiches en kaarten worden gesorteerd. Er zijn drie soorten kaarten:

	Actiekaarten (elke speler krijgt er 3 in eigen kleur) Met deze kaarten kan een speler in zijn beurt 2 goudstukken nemen, of een klein gebouw bouwen, of een nieuwe stad stichten.
	'Stem van het volk' Deze kaarten worden geschud en gedekt op de rand van het speelbord gelegd. Er zijn er 3 verschillende: Volksgezondheid, Cultuur en Opleiding. Elk jaar wordt een stemronde gehouden, en worden er 4 kaarten omgedraaid (waarvan eentje tijdens de hele beurt al zichtbaar is). Daar waar het volk het meeste om heeft geroepen, wordt gezien als meest belangrijk dat jaar. Er zijn bbijvoorbeeld 2 Cultuurkaarten, 1 Volksgezondheid en 1 Opleiding; Cultuur vindt het volk dus het meest belangrijk dat jaar. Burgers die in een stad wonen kunnen overlopen naar een andere stad indien er een stad in de buurt (minder dan 3 hokjes van de eigen stad) is, die meer gebouwen heeft die de burgers dat jaar belangrijk vinden. In het voorbeeld van Cultuur: wanneer er meer 'witte' gebouwen zijn in een naburige dichtbijgelegen stad, dan lopen er burgers over.
	Politieke kaarten Deze kaarten stellen de speler in staat om al dan niet tegen kosten gebouwen te bouwen, oogst dat jaar te vergroten etc. Deze kaarten worden geschud, en op de rand van het bord gelegd. De bovenste 7 kaarten worden zichtbaar naast elkaar op de rand gelegd. Is er een kaart van gespeeld, dan wordt een nieuwe kaart van de (verdekte) stapel getrokken en op de lege plek neergelegd.

Spelverloop
Het spel verloopt in 7 jaar (7 rondes). En elke ronde bestaat uit de volgende handelingen:
1. Startspelerwissel
2. Kaarten 'Stem van het Volk' uitleggen (1 kaart open neerleggen, en drie verdekt aan de rand van het bord)
3. Inkomsten uit steengroeven in goudstukken uitkeren
4. Bevolkingsaanwas. Elk jaar groeit de bevolking met 1 in elke stad. Om meer dan 5 bevolking in een stad te mogen hebben, moet er een Marktplein in de stad zijn. Voor 8 of meer bevolking moet er een Bron of Badhuis zijn gebouwd.
5. 5 politieke rondes. Spelers spelen 5 rondes lang om de beurt een kaart uit. Dit mag een actiekaart zijn, of een politieke kaart. Daarmee kunnen dus gebouwen gebouwd worden, een nieuwe stad gesticht etc. Elk gebouw dat in de stad wordt geobouwd, moet worden voorzien met 1 bevolkingspionnetje. Heeft een speler geen bevolking om op het nieuwe gebouw neer te zetten, dan mag er niet gebouwd worden.
6. De 'Stem van het Volk' tellen. De kaartjes omdraaien, en kijken welke opinie het volk dit jaar heeft.
7. Migratie van burgers (zie boven: 'Stem van het Volk' in de tabel) Wanneer in een stad door emigratie te weinig burgers zijn om alle gebouwen te bezetten, dan moet een gebouw worden afgebroken!
8. Voedselvoorziening bekijken. Tel de burgers, en kijk of alle spelers genoeg graan hebben om de burgers te voeden. Is dit niet zo, dan worden er net zo veel burgers van het bord gehaald als dat er graan ontbreekt. Ook hier geldt weer: onbezette gebouwen moeten afgebroken worden!

Einde van het spel
Na 7 jaar wordt gekeken welke speler de meeste burgers heeft. Deze speler heeft gewonnen.

Overigens is bovenstaande beschrijving niet volledig, maar geeft een globale indruk van het spel. Niet alle spelregels en subregels zijn vermeldt.

Mening

Moelijkheidsgraad
Matig tot redelijk complexe spelregels. Het is geen spel dat je 'even' aan gelegenheidsspelers uitlegt.

Speelplezier
Een pittig spel dat een mix is van tactiek en strategie, met een toefje geluk. Ook genoeg mogelijkheden om je tegenstander dwars te zitten, door bijvoorbeeld bevolking weg te kapen, of juist bevolking aan te smeren, die hij/zij niet kan voeden (op het laten verhongeren van je bevolking staan sancties!).
Met 2 spelers vind ik het spel wat ongebalanceerd. Met 5 spelers is het een flinke zit. Reken op inderdaad 2,5 uur op z'n minst. Je zou, met 5 spelers, kunnen overwegen om slechts 6 of zelfs maar 5 jaar te spelen.

Design en functionaliteit
Een zware doos, die, als je hem open hebt gemaakt, je het gevoel geeft dat je waar voor je geld hebt. Veel kleine bevolkingspoppetjes, fiches, goudstukken, flink groot spelbord, kortom: een hele doos vol. Degelijk materiaal ook.

EINDBEOORDELING: